Društvo

Za gašenje požara na deponijama je najbolje gašenje inertnim materijalom

deponija

Opština Bački Petrovac preduzima sve mere koje su potrebne da do požara na deponijama ne dolazi, izjavio je Duško Lukač, rukovodilac opštinskog odeljenja za privredu, urbanizam, komunalno-stambene i inspekcijske poslove, dodajući da požar koji se desio prošle i ove godine spada u akcidentne situacije i nije normalna pojava. On objašnjava da metod gašenja požara vodom je jako loš za samo odlagalište jer se tokom gašenja požara procedne vode slivaju u zemljište i dospevaju u podzemne vode oko odlagališta. “Za gašenje požara je najbolje gašenje inertnim materijalom, zemljom ili sitnim građevinskim šutom”, kaže Duško Lukač u razgovoru za portal Storyteller.

Prema Planu razvoja Opštine Bački Petrovac 2020-2027., prioritetni cilj 3 glasi: “Do 2027. na području opštine Bački Petrovac je izgrađen sistem održivog upravljanja komunalnim otpadom.” Odnosno konkretnije: da 2027. bude 100% divljih deponija sanirano i da, pored ostalog, bude izgrađena privremena deponija za odlaganje komunalnog otpada, odnosno izgradnja reciklažnog centra sa prostorom za odlaganje komunalnog otpada. Ova mera je u pomenutom planu planirana za realizaciju tek u periodu 2023 – 2025. godine, a do tada građani opštine Bački Petrovac periodično udišu toksični dim sa glavne, odnosno divljih deponija koje leti često gore, što je i trenutno slučaj sa deponijom u Bačkom Petrovcu. Šta radi opština, kako bi umanjila rizike od požara na deponiji što predstavlja ozbiljan rizik po ljudsko zdravlje, dok se ne realizuje ova mera?

 Duško Lukač:  “Lokalni plan razvoja za period 2020 – 2027. godine za opštinu Bački Petrovac usvojen je u skladu sa odredbama Zakona o planskom sistemu Republike Srbije. Ovaj planski dokumenat ima za cilj da definiše prioritete razvoja opštine u narednom periodu te u oblasti upravljanja otpadom utvrđuje opšte smernice isključivo za teritoriju Opštine Bački Petrovac.

Planirano saniranje odlagališta čvrstog otpada ne zavisi samo od opštine Bački Petrovac već i od brzine formiranja Regionalne sanitarne deponije za naseljena mesta regiona, a to su: Novi Sad, Bačka Palanka, Vrbas, Temerin, Srbobran, Bački Petrovac, Beočin i Žabalj. Ova sanitarna deponija predstavljaće deo integrisanog sistema upravljanja otpadom te će njen početak rada usloviti mnoge druge korake koji se moraju preduzeti u ovoj oblasti.

Dokument koji mnogo detaljnije uređuje oblast upravljanja otpadom u navedenom regionu je Regionalni plan upravljanja otpadom usvojen od strane svih članica regiona pa i Opštine Bački Petrovac i koji, između ostalog, utvrđuje i dinamiku sprovođenja aktivnosti na početku rada Regionalne sanitarne deponije kao i rokove za zatvaranje postojećih opštinskih mesta za odlaganje otpada. Prema ovom planskom dokumentu rok za početak rada regionalne sanitarne deponije je kraj 2024. godine, dok je rok za zatvaranje opštinskih mesta za odlaganje otpada do 2030. godine.

Opština Bački Petrovac preduzima sve mere koje su potrebne da do požara ne dolazi. Požar koji se desio prošle i ove godine spada u akcidentne situacije i nije normalna pojava. Inspekcija je u prethodnom periodu intervenisala u ovim slučajevima tako što je izvršila inspekcijski nadzor nad pomenutom lokacijom, sačinila zapisnik i donela mere kojima je naloženo JKP Komunalac da stavi pod kontrolu požar, a takođe je i neovlašćenim licima koja su zatečena na licu mesta uručila prekršajne naloge u visini utvrđenoj propisom. To što je požarom bio zahvaćen dublji sloj deponije je dovelo do pojave dima i nakon izvršenog gašenja požara.

U cilju bržeg gašenja požara iskopan je još jedan bunar koji se kao hidrant koristi za potrebe gašenja požara.”

Rad hidrantske pumpe tokom gašenja požara / Foto: Duško Lukač

U pomenutom opštinskom planu razvoja spominju se i aktivnosti na saniranju postojećih deponija koje ne ispunjavaju standarde. Šta konkretno ovo znači i koje konkretne aktivnosti Opština Bački Petrovac realizuje, s obzirom na to da je ovaj plan aktuelan od 2020. godine?

 Duško Lukač:  “Kao što je već rečeno saniranje odlagališta čvrstog otpada ne zavisi samo od opštine Bački Petrovac već i od brzine formiranja Regionalne sanitarne deponije. Opština Bački Petrovac je 2011. godine obezbedila izradu projekata sanacije odlagališta čvrstog otpada za sva 4 naseljena mesta koji su preduslov za izvođenje radova na sanaciji i zatvaranju odlagališta.

S obzirom na vremensku distancu u smislu povećanja cena radova na sanaciji odlagališta čvrstog otpada kao i povećanja količina otpada na samim odlagalištima, ova projektna dokumentacija se, u onim delovima koji se odnose na predmere i predračune potrebnih radova na sanaciji, ne može smatrati validnom. Osim toga, donošenjem novih yakona iz oblasti upravljanja otpadom su praktično ovi postojeći projekti sanacije zastareli te je potrebno izraditi nove pa tek onda početi realizaciju sanaciju.

Izrada nove projektne dokumentacije koja bi obuhvatila sadašnje stanje takođe podrazumeva značajna finansijska sredstva. U ovom trenutku bi za izradu nove projektne dokumentacije bilo neophodno izdvojiti oko 17 miliona dinara. Izvođenje radova na sanaciji odlagališta čvrstog otpada je moguće jedino uz pomoć finansija iz raznih fondova i viših nivoa vlasti, što do sada nije moglo biti realizovano jer bez postojanja regionalne deponije ova postojeća odlagališta ne mogu da se saniraju.”

Opština Bački Petrovac je osnivač JKP Komunalac kojem je dodelila isključivo pravo za obavljanje delatnosti pružanja komunalnih usluga, među koje između ostalog spada i deponovanje smeća i održavanje deponije. Šta se podrazumeva pod “održavanjem deponije” i da li to ovo preduzeće savesno radi?

 Duško Lukač:  “Komunalno preduzeće koje vrši prikupljanje komunalnog otpada na teritporiji 3 naseljena mesta je JKP Komunalac i ono treba da održava i deponiju. U Odluci o Komunalnim delatnostima na teritoriji opštine Bački Petrovac (“Službeni list Оpštine Bački Petrovac”, br.17/2012, 3/2015, 18/2016 i 1/2017) od člana 63 do člana 70 su nabrojane sve delatnosti koje treba JKP da sprovodi.

Pod održavanjem deponije se između ostalog podrazumeva izvođenje radova na kontrolisanoj upotrebi površina katastarskih parcela namenjenih za odlaganje otpada što znači ravnomerno popunjavanje tela odlagališta, formiranje saobraćajnica na samom telu odlagališta, praćenje vrsta otpada koje se odlažu, obaveštavanje nadležnih organa opštinske uprave Opštine Bački Petrovac o prisustvu neovlašćenih lica na odlagalištu kao i gašenje eventualnih požara na odlagalištu.

Da li komunalno preduzeće radi po odluci kontroliše komunalni inspektor i donosi mere ako se odluka ne poštuje.”

Rad mlaznice tokom gašenja požara / Foto: Duško Lukač

Opštini Bački Petrovac je nedavno odobren projekat u vrednosti od 28 miliona dinara za izgradnju reversnog bunara kojim će se “rešiti postojeći problem sa vodosnabdevanjem građana Bačkog Petrovca”, što je svakako druga tema. Ipak, iz ove informacije proizilazi i pitanje postojanja (nadzemnog) hidranta na glavnoj deponiji u Bačkom Petrovcu. Naime, mnogi građani su prošlog leta, kada je gorela ova deponija primetili da se požar gasio sa mobilnim cisternama vode, ali već ste u prethodnom odgovoru rekli da hidrant postoji.

 Duško Lukač:  “Hidrant na deponiji u Bačkom Petrovcu postoji i u funkciji je od ove godine što je obezbedilo JKP Komunalac. Nesavesnim odlaganjem smeća prethodni postojeći hidrant koji je postojao od 2014. godine je stavljen van funkcije pa je 2021, godine gašenje požara vršeno od strane Vatrogasne brigade Bački Petrovac.

Inače, ovaj metod gašenja požara je jako loš za samo odlagalište jer se tokom gašenja požara procedne vode slivaju u zemljište i dospevaju u podzemne vode oko odlagališta. Za gašenje požara je najbolje gašenje inetrnim materijalom, zemljom ili sitnim građevinskim šutom. Pošto na samom odlagalištu ne postoji kompaktor za sabijanje komunalnog otpada požari nisu uvek izazvani od strane trećih lica već su požari izazvani malim ekspolozijama metana koji se nakuplja u materijalu i zbog nemogućnosti njegovog izlaženja sa tela odlagališta ono ekspolodira. Požari se dešavaju i velikim deponovanjem zapaljivih i biorazgradljivih materija na odlagalištu.

U cilju smanjenja otpada koji je reciklabilan opština Bački Petrovac je ove godine podelila građanima kompostere za kompostiranje biorazgradljivog otpada.

Važno je naglasiti da je neophodno i savesnije učestvovanje građana tako što će prijaviti inspekciji svako neovlašćeno boravljenje na odlagalištu i svako nesavesno ponašanje građana koji bacaju na odlagalište otpad koji nije komunalni.

Takođe je na uvidu bila i Studija o proceni uticaja na životnu sredinu projekta izgradnje regionalne deponije na koju nije data ni jedna primedba, sugestija ili mišljenje od strane građana opštine Bački Petrovac što je veoma simptomatično, jer se javni uvidi i organizuju sa ciljem upoznavanja javnosti o pojedinim aktivnostima, ovog puta u oblasti upravljanje otpadom, kako bi lokalna samouprava na kraju procesa donela dokument koji u potpunosti zadovoljava potrebe građana.”

Naslovna fotografija je ilustrativna.

O autorovi/ke & O autoru/ki

Vladimíra Dorčová Valtnerová

Volim život, novinarstvo i digitalno vreme. Zato sam i postala transmedijalna pripovedačica. Pre toga sam od 2013. do 2017. bila odgovorna urednica nedeljnika „Hlas ljudu“ i njegovog online izdanja. Od januara 2009. do februara 2013. bila sam koordinatorka Odbora za informisanje Nacionalnog saveta slovačke nacionalne manjine. U periodu od 2005 – 2008 radila sam kao novinarka, urednica i voditeljka u slovačkoj redakciji TV Vojvodina.
Od oktobra 2008 do aprila 2013 bila sam predsednica Asocijacije slovačkih novinara. Od 1995 – 2000 i 2010 – 2012 bila je članica redakcije omladinskog časopisa „Vzlet“. Dobitnica sam Godišnje nagrade časopisa „Vzlet“ za 2002. godinu, nagrade „Vladimir Dorča“ za 2013. godinu, "Jan Makan st." za 2016., koje dodeljuje Asocijacija slovačkih novinara i godišnje nagrade NDNV-a za izveštavanje u medijima na jezicima nacionalnih manjina i za interkulturalnost u medijima za 2017. U sadašnjosti sarađujem sa časopisom "Nový život" kao članica redakcije, i sa organizacijama, kao što je Nezavisno društvo novinara Vojvodine, čija sam članica, Novosadskom novinarskom školom, časopisom "Politikon" i dr. Sa porodicom živim, stvaram i radujem sa životu u Magliću.

Pridaj komentár & Dodaj komentar

Kliknite ovde da ostavite komentar

Ovo veb mesto koristi Akismet kako bi smanjilo nepoželjne. Saznajte kako se vaši komentari obrađuju.