Pokrenut postupak zaštite prirodnog područja „Doline kod Padine“

Početkom avgusta ove godine Ministarstvo zaštite životne sredine započelo je postupak pokretanja zaštite prirodnog područja I (prve) kategorije, kao Specijalni rezervat prirode “Doline kod Padine”. To znači da će lokaliteti Dolina i Alaš (u okviru Alaške doline) i lokaliteti Višnjičkova i Riba (u okviru Kutne doline) nadomak Padine uskoro biti proglašeni zaštićenim područjem međunarodnog, nacionalnog, odnosno izuzetnog značaja. To je rezultat inicijative koju su pre četiri godine pokrenuli Ekološki pokret Padine i Pokrajinski zavod za zaštitu prirode.

„Inicijativa je nastala 2018. godine, kada smo pokrenuli akciju „vraćanja uzurpiranih površina od strane poljoprivrednika na Alašu (deo Doline)“. Tada smo uvideli da je taj predeo evidentiran kao stanište zaštićenih i strogo zaštićenih vrsta (KOV08), kod Pokrajinskog zavoda za zaštitu prirode (PZZP). Krenula je komunikacija sa PZZP i ubrzo se rodila ideja da taj predeo pokušamo da stavimo pod neki nivo zaštite“, objašnjavaju u Ekološkom pokretu Padine (EKOP) i dodaju:

„PZZP je krenuo u izradu studije i nakon svakog sledećeg izlaska stručnjaka na teren se područje proširivalo, pošto smo zajedničkim snagama uvideli da postoje opravdani razlozi za proširivanje. Tako je 2019. godine „Višnjičkova“ uvrštena u evidenciju mreže staništa PZZP-a pod oznakom KOV11, a malo kasnije i deo iza Višnjičkove šumice pod nazivom „Riba“.“

Izrada studije je trajala od 2019. do kraja 2021. godine. Uz stručnjake za pojedine oblasti (ptice, sisari, insekti, biljke, vode….) uvek su aktivno na terenu učestvovali i članovi EKOP-a.

Područje doline kod Padine je 2020. godine identifikovano kao međunarodno i nacionalno značajno područje za ptice pod nazivom „Južni Banat” (RS058IBA), odnosno predstavlja ekološki značajno područje Republike Srbije, shodno Uredbi o ekološkoj mreži („Službeni glasnik RS”, broj 102/10), navodi se u obaveštenju o postupku pokretanja zaštite specijalnog rezervata prirode „Doline kod Padine“, koje je Ministarstvo zaštite životne sredine objavilo 3. avgusta.

Specijalni rezervat prirode „Doline kod Padine” nalazi se u Vojvodini, u Južnobanatskoj lesnoj zaravni, na području opštine Kovačica, i obuhvata lokalitete Dolina i Alaš (u okviru Alaške doline) i lokalitete Višnjičkova i Riba (u okviru Kutne doline), koji se prostiru južno i jugoistočno, odnosno severoistočno od seoskog naselja Padina.

Doline kod Padine imaju i nacionalni i međunarodni značaj usled prisustva znatnog broja retkih i ugroženih divljih vrsta biljaka i životinja prisutnih na svetskim, evropskim i nacionalnim crvenim listama, očuvanih reliktnih staništa panonskih lesnih stepa i jedinstvene lesne doline. Tako su, sada već zaštićene, padinske doline prirodno stanište za tekunice (Spermophilus citellus), stepskog sokola (Falco cherrug), jerusalemsku kadulju (Phlombis tuberosa), pčelaricu (Merops apiaster), pupavac (Upupa epops), vetrušku (Falco tinnunculus), utinu (Asio otus), četiri kolonije vrana itd.

„Najveći deo posla u smislu stručnosti, analiza, posmatranja i sl. je na Pokrajinskom zavodu za zaštitu prirode, a takođe i drugih organizacija koje se bave zaštitom i proučavanjem prirode, kao što su Habiprot, Društvo za zaštitu i proučavanje ptica, a naravno i pojedincima koji su posvetili svoje slobodno vreme kako bi dopunili geografsko-istorijske činjenice vezane za navedeno područje, kao što je dr Jan Babiak“, kažu članovi EKOP-a i dodaju:

„Ne smemo zaboraviti članicu EKOP-a Lidiju Pribelja, koja je prilikom izrade master rada (Flora Banatske lesne zaravni na lokalitetu Alaš) aktivno sarađivala sa PZZP na izradi studije, i činjenicama iz svog akademskog rada upotpunila samu studiju.“

Kako kažu u EKOP-u, sve ovo ne bi ostvarili bez podrške sugrađana, Lovačkog udruženja „Zajac“ iz Padine, Udruženja poljoprivrednika Padina, Pokrajinske inspekcije za zaštitu životne sredine, kao i brojnih preduzetnika i pojedinaca, koji su uvek rado pomagali i podržavali njihove akcije.

„Možemo zaključiti da je ovo veliki uspeh, u prvom redu, zdravog razuma i kolektivne ekološke osvešćenosti većine Padinaca, a tek onda EKOP-a kao organizacije, koji je svojim delovanjem uticao i utiče na podizanje ekološke svesti sugrađana, što je u suštini jedan od osnovnih ciljeva koji smo sebi zadali prilikom osnivanja ove organizacije“, zaključuju članovi padinske ekološke organizacije.

Cilj zaštite ovog područja ukupne površine 141,93 ha je očuvanje i održivo korišćenje prirodnih vrednosti područja na kom su, zahvaljujući neizmenjenoj ili neznatno izmenjenoj prirodi, staništa zaštićenih i strogo zaštićenih divljih vrsta. Na području Specijalnog rezervata prirode „Doline kod Padine“, prema Studiji zaštite Specijalnog rezervata prirode “Doline kod Padine” biće uspostavljen režim zaštite II (drugog) i III (trećeg) stepena.